ГЛОБАЛЬНЫЕ ДИСКУССИИ О НАСЛЕДИИ, РЕФЕРЕНСЫ ДЛЯ КАЗАХСТАНА: Обзор

Анар Смагулова; Кульшат Медеуова

doi:10.32523/3080-1281-2025-152-3-37-52

Авторлар

Анар Смағулова Ж. Баласагын атындағы Қырғыз ұлттық университеті Автор https://orcid.org/0000-0002-1630-8785
Кульшат Медеуова Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университеті Автор https://orcid.org/0000-0001-8860-9678

DOI:

https://doi.org/10.32523/3080-1281-2025-152-3-37-52

Кілт сөздер:

мұра, философиялық түсінік, эпистемикалық шеңбер, мұра және сәйкестік, ЮНЕСКО, көп уақыттылық, сәулеттік мұра, мұраны зерттеу

Аңдатпа

Ұсынылып отырған талдау Taylor & Francis баспа платформасына тиесілі International Journal of Heritage Studies және Heritage & Society журналдарында жарық көрген мақалаларды саралау негізінде жасалды. Екі журнал да мұра зерттеулері (heritage studies) тақырыбына маманданған. Жаһандық тақырыптарды қамтитын журналдар ғылыми-метрикалық дерекқорларда жоғары дәйексөз көрсеткіштеріне ие және мұра саласында жұмыс істейтін басқа басылымдардан теориялық тәсілінің жүйелілігі арқылы ерекшеленеді. ХХ–ХХІ ғасыр тоғысында мұраға қатысты ұғымдардың философиялық тұрғыдан қайта қаралу динамикасы көрсетіліп, аталған уақыт не себептен мұраны сыни зерттеу кезеңі аталғаны айқындалады.

Талдау барысында Алматы қаласының тарихы және мәдени сәулет ескерткіштері бойынша кейстер қарастырылып, мұрағат деректері мен қазақстандық авторлардың мұра тақырыбындағы еңбектері талданды. Мұра түсінігі өткенді жаңғырту үшін қолданылатын уақыттық-философиялық ұғым, сондай-ақ қазіргі заман үшін символдық өлшеммен қатар идеологиялық және эпистемалық маңызы бар құбылыс ретінде түсіндіріледі. Осындай көзқарас мұраны бірегейлікті қайта пайымдауға бағытталған көп акторлы үдеріс ретінде қарастыруға мүмкіндік береді.

Downloads

Download data is not yet available.

Автор өмірбаяндары

Анар Смағулова, Ж. Баласагын атындағы Қырғыз ұлттық университеті

3-курс докторанты, Ж. Баласагын атындағы Қырғыз ұлттық университеті
Кульшат Медеуова, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университеті

философия ғылымдарының докторы, қауымд. Проф., Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Әдебиеттер тізімі

Heritage and Identity. International Journal of Heritage Studies, Volume 12, Issue 1 (2006).

Ireland, T., Brown, S., Bagnall, K., Lydon, J., Sherratt, T., & Veale, S. (2025). Engaging the everyday: the concept and practice of ‘everyday heritage’. International Journal of Heritage Studies, 31(2), 192-215.

Kosciejew, M. R. (2023). Endangered cultural heritage in the Russia–Ukraine war: comparing and critiquing interventions by international cultural heritage organizations. International Journal of Heritage Studies, 29(11), 1158-1177.

Lixinski, L. (2022). Against authenticity. International Journal of Heritage Studies, 28(11-12), 1213-1227.

Mozaffari, A., & Akbar, A. (2024). Heritage conservation and civilisational competition in the South Caucasus: the Blue Mosque of Yerevan and the Govhar Agha Mosque in Shusha. International Journal of Heritage Studies, 30(12), 1393-1422.

Nostalgia and Heritage: Potentials, Mobilisations and Effects. International Journal of Heritage Studies, Volume 23, Issue 7 (2017).

(in)significance: values and valuing in heritage. International Journal of Heritage Studies, Volume 26, Issue 9 (2020).

Sektani, H. H. J., Khayat, M., Mohammadi, M., & Roders, A. P. (2023). Factors linking perceptions of built heritage conservation and subjective wellbeing. Heritage & Society, 16(1), 52-67.

Swu, N., & Roy, S. (2025). Land, Identity, and Economic Stability: Examining the Shift from Community to Private Ownership in Naga Society. Heritage & Society, 1-22.

Ross, L. M. (2024). Nuclear cultural heritage: From energy past to heritage future. Heritage & Society, 17(2), 296-315.

Woodham, A., King, L., Gloyn, L., Crewe, V., & Blair, F. (2017). We are what we keep: The “family archive”, identity and public/private heritage. Heritage & Society, 10(3), 203-220.

Yehia, E. F., & Ali Amer Alkhashil, M. (2025). The Power of Digital Storytelling in Preserving Saudi Cultural Heritage and Fostering National Identity. Heritage & Society, 1-29.

Атанова С.А. (2018). Репрезентация национального образа: туркменский ковер и национальная самоидентификация. Ислам в современном мире. 14(1):199-208. https://doi.org/10.22311/2074-1529-2018-14-1-199-208

Закон Казахской ССР «Об охране и использовании памятников истории и культуры» от 11 августа 1978 года. / https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z780004000. Дата обращения 18 августа 2025 г.

Масанов Н.Э., Абылхожин Ж.Б., Ерофеева И.В. (2007). Научное знание и мифотворчество в современной историографии Казахстана. Алматы: Дайк-Пресс, 296 с.

Мойзер Ф., Хмельницкий Д. (2021). Три эпохи советской архитектуры в Центральной Азии // Вестник МИЦАИ. Вып. 31. С.106.

Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры республиканского значения. Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 марта 2008 года N 279. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 июня 2015 года № 426 / https://adilet.zan.kz/rus/docs/P080000279_. Дата обращения 18 августа 2025 г.

Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения города Алматы. Постановление акимата города Алматы от 17 марта 2021 года № 1/191 / https://adilet.zan.kz/rus/docs/V21R0001693. Дата обращения 18 августа 2025 г.

Об охpане и использовании объектов истоpико-культуpного наследия. Закон Республики Казахстан от 2 июля 1992 года № 1488-XII. Утратил силу Законом Республики Казахстан от 26 декабря 2019 года № 288-VІ / https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z920002900. Дата обращения 18 августа 2025 г.

Решение № 139 исполнительного комитета Алма-Атинского городского совета народных депутатов от 04 апреля 1979 года. (Копия документа предоставлена Управлением культуры г.Алматы).

Сайт, посвященный истории и жителям города Верный - www.starinariy.kz.

Сайт краеведа, почётного гражданина г.Алматы В.Н. Проскурина - www.vernoye-almaty.kz.

Сайт, посвященный сохранению архитектурной идентичности города Алматы - www.archcode.kz.

Туякбаева Б.Т. (2008). Алматы: древний, средневековой, колониальный, советский этапы урбанизации. – Алматы: Изд. «World Discovery», – С.7.