Жамбыл Артықбаев: Жеті ата – қазақтың үлкен патрономиясы

Серік Ерғали; Жамбыл Артықбаев

doi:10.32523/3080-1281-2025-151-2-225-230

Авторлар

Серік Ерғали Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Автор https://orcid.org/0009-0000-3528-8831
Жамбыл Артықбаев ҚР Әлеуметтік ғылымдар академиясының академигі Автор https://orcid.org/0000-0003-3621-4820

DOI:

https://doi.org/10.32523/3080-1281-2025-151-2-225-230

Кілт сөздер:

Жеті ата; патрономия; аталастық; баталастық; шежіре; көшпелі қоғам; этноәлеуметтік құрылым

Аңдатпа

Бұл тереңдетілген ғылыми сұхбат «Қазақ мәдениетіндегі «Жеті ата»: антропологиялық талдау» атты диссертациялық жұмыс ауқымында атқарылған «Жеті ата жүйесі – қазақ қоғамындағы әлеуметтік-туыстық институт» атты жоба аясында алынды.

Сұхбатта жеті ата ұғымының этнографиялық, әлеуметтік, мәдени және биологиялық қырлары сараланып, көшпелі қазақ қоғамындағы патрономиялық жүйенің өзегі ретінде қарастырылады. Сұхбат академиялық форматта құрылып, диалог стилінде жүргізілгенімен, ғылыми мәтінге тән құрылым мен мазмұнға негізделген.

Сұхбат мазмұнында қазақ халқының «Жеті ата» туыстық қағидасының тарихи негіздері мен қалыптасуы және бұл қағиданы қалыптастырған негізгі факторлар, және оның көшпелі өмір салтына негізделген әлеуметтік ортадағы рөлі зерделенді. «Жеті ата» қағидасының әлеуметтік-мәдени функционалдық құрылымдары қарастырылды.

Downloads

Download data is not yet available.

Автор өмірбаяндары

Серік Ерғали, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің PhD докторанты
Жамбыл Артықбаев, ҚР Әлеуметтік ғылымдар академиясының академигі

тарих ғылымдарының докторы, профессор, этнолог, ҚР Әлеуметтік ғылымдар академиясының академигі

Әдебиеттер тізімі

Букейханов А.Н. Киргизы // Казахи: историко-этнографические труды (Библиотека казахской этнографии, том 14). - Павлодар: ТОО НПФ «ЭКО», 2006. — 304 с.

Сейдімбек, А. Қазақтың ауызша тарихы: зерттеу. – Астана: Фолиант, 2023. – 728 б.

Салғараұлы, Қ. Шежіре және қоғам: Қазақтың рулық-тайпалық жүйесі. – Алматы: Атамұра, 2007. – 450 б.

Қойгелдиев, М.Қ. Қазақ қоғамындағы әлеуметтік құрылымның генеалогиялық негіздері. – Алматы: Қазақ университеті, 2005. – 275 б.

Арғынбаев, Х. Казахская семья и брак. – Алматы: Наука, 1973.

Кисляков, Н.А. Семейно-родовая организация казахов в XIX–XX вв. – Москва: Наука, 1960.

Әбусейітова, М. Социальная структура и этническая история казахов. – Алматы: Наука, 1988. – 310 б.

Левшин, А. И. Описание киргиз-казачьих, или киргиз-кайсацких орд и степей. – СПб., 1832. – 352 б.